Przez całe wieki ludzkie kalendarze rozpoczynały się od wielkich podróży, które zmieniały bieg historii. Gdy w 622 roku Mahomet przemierzał pustynię z Mekki do Medyny, za jego plecami szła cała epoka. Ta data stała się dla muzułmanów początkiem nowego świata.
Napięta sytuacja w Mekce
Arabia przed islamem kipiała od plemiennych konfliktów, a Mekka dzięki świątyni Ka’by stanowiła centrum handlu i kultury. Gdy Mahomet zaczął głosić wiarę w jedynego Boga, spotkał się z otwartą pogardą lokalnych elit. Szczególnie niechętny okazał się jego własny stryj, Abu Lahab, który publicznie zwalczał naukę bratanka.
Sytuacja stawała się coraz bardziej niebezpieczna. Bojkot ekonomiczny, groźby fizyczne, a nawet próby zamachów zmusiły Mahometa do rozważenia wyjścia z miasta. Jego zwolennicy żyli w ciągłym strachu przed prześladowaniami.
Nie była to jednak spontaniczna decyzja. Przez długie miesiące prorok prowadził tajne rozmowy z mieszkańcami Jatribu, późniejszej Medyny. Ci obiecali bezpieczne schronienie i wsparcie dla nowej wspólnoty religijnej.
Hidżra miała więc wymiar nie tylko duchowy, ale też polityczny. Chodziło o stworzenie miejsca, gdzie wyznawcy nowej wiary mogliby żyć zgodnie ze swoimi przekonaniami.
Organizowana ewakuacja
Wbrew powszechnym wyobrażeniom, Hidżra nie była chaotyczną ucieczką. Mekką opuszczały kolejne małe grupy wiernych, starannie planując każdy ruch. Mahomet i jego najbliżsi współpracownicy wyruszyli jako ostatni, 24 września 622 roku.
Podczas tej dramatycznej podróży ukrywali się kilka nocy w grocie Turow. Legenda głosi, że gdy ścigający stanęli u wejścia, pająk zasnuł je pajęczyną, a gołębica zbudowała gniazdo. Prześladowcy uznali, że nikt nie może się tam kryć, i odeszli.
To wydarzenie stało się symbolem boskiej opatrzności nad prorokiem. Ci, którzy towarzyszyli Mahometowi w tej podróży, otrzymali tytuł muhadżirów (emigrantów) i cieszyli się później wyjątkowym szacunkiem w społeczności muzułmańskiej.
Wraz z emigrantami do Medyny dotarła nowa kultura oparta na wspólnych normach religijnych. Zjednoczyła ona dawniej skłócone plemiona i stworzyła podstawy przyszłego imperium islamskiego.
Narodziny nowego kalendarza
Kilka lat po Hidżrze, za panowania kalifa Omara, data opuszczenia Mekki została ustanowiona początkiem muzułmańskiego kalendarza. To niezwykły wybór. Zamiast urodzin proroka czy pierwszego objawienia Koranu wybrano moment, gdy islam przestał być tylko religią, a stał się siłą polityczną.
Wielka Hidżra (w odróżnieniu od wcześniejszej emigracji do Etiopii w 615 roku) zyskała rangę historyczną i duchową jednocześnie. Oznaczała przejście islamu z marginesu do centrum wydarzeń światowych. Od tego momentu wszystkie ważne wydarzenia w świecie muzułmańskim datowano według lat hidżry. Kalendarz ten obowiązuje do dziś i przypomina o fundamentalnym znaczeniu tej podróży.
Dla wiernych Hidżra symbolizuje również gotowość do poświęceń w imię wyższych wartości. Jest wzorem świętej podróży, którą każdy muzułmanin może odbyć w swoim życiu duchowym.
O autorze: przez wieki
