Ellen Sadler z małej angielskiej wioski Turville zasłynęła jako „śpiąca dziewczyna”, która przez 9 lat nie obudziła się z tajemniczego snu. Jej przypadek w latach 70. XIX wieku przycigał do Turville dziennikarzy, lekarzy i turystów z całej Anglii, generując niemałe dochody dla ubogiej rodziny. Czy Ellen rzeczywiście cierpiała na nieznaną chorobę, czy może była ofiarą oszustwa wymyślonego przez matkę, pozostaje zagadką do dziś.
Pierwsze objawy choroby
Ellen Sadler przyszła na świat jako najmłodsze z 12 dzieci Ann i Williama Sadlerów w skromnej chacie w Turville w hrabstwie Buckingham. Rodzina należała do najuboższych warstw społecznych – wszyscy dorośli pracowali jako robotnicy rolni, ledwo wiążąc koniec z końcem. Kiedy Ellen była jeszcze niemowlęciem, jej ojciec zmarł, a matka Ann poślubiła Thomasa Frewena.
W 1870 roku, mając zaledwie 11 lat, Ellen została wysłana do pracy jako niania do pobliskiego Marlow. Praca ta miała pomóc rodzinie finansowo, lecz wkrótce dziewczynka zaczęła wykazywać niepokojące objawy. Napadały ją okresy nadmiernej senności, które ostatecznie doprowadziły do utraty pracy. Rodzice, zaniepokojeni stanem córki, zwrócili się o pomoc do lokalnego lekarza Henry’ego Haymana z pobliskiego Stokenchurch.
Hayman stwierdził u Ellen poważne problemy zdrowotne. Ponieważ rodzina nie posiadała środków na leczenie, miejscowy wikariusz, pastor Studholme, poprosił Haymana o zapewnienie Ellen miejsca w lokalnym szpitalu. Po 18 tygodniach pobytu w placówce medycznej, dziewczynkę wypisano jako „nieuleczalną”.
Zagadkowe zapadnięcie w sen
Powrót Ellen do domu rodzinnego okazał się początkiem jeszcze bardziej tajemniczych wydarzeń. Według relacji matki, dziewczynka doznała serii napadów drgawkowych już pierwszego dnia po wypisie ze szpitala. Następnie dziewczynka miała zacząć się kołysać z rękami złożonymi do modlitwy, stopniowo tracąc kontrolę nad sobą. Jej oczy przewracały się dziko, a kończyny zaczęły drgać.
Po chwili Ellen ułożyła się na lewym boku z ręką pod głową i nogami podciągniętymi do góry. W tej pozycji, zgodnie z zeznaniami matki, pozostała przez cały okres swojego snu. Hayman odwiedzał dziewczynkę wielokrotnie przez następne lata i później zeznawał, że „nigdy nie zastał jej w innej pozycji”.
Rodzina karmiła Ellen za pomocą małego czajniczka, wlewając między zęby mleko, wino i herbatę trzy razy dziennie. Po około 15 miesiącach szczęka Ellen całkowicie się zamknęła, co jeszcze bardziej utrudniło karmienie.
Turville staje się miejscem pielgrzymek
Ellen szybko stała się sensacją w całej Anglii, a Turville zostało oblegane przez rzesze ciekawskich. Do wioski przybywali dziennikarze, lekarze, duchowni i zwykli turyści, których przyciągała niezwykła historia śpiącej dziewczyny. Rodzina zaczęła pobierać dobrowolne datki od odwiedzających, co szybko stało się pokaźnym źródłem dochodu.
Dziennikarz „Bucks Free Press” opisywał swoje wrażenia z wizyty u Ellen: „Jej oddech był regularny i naturalny, skóra miękka i ciało ciepłe jak u zdrowego człowieka; puls raczej szybki. Ręce były małe i chude, ale palce całkiem elastyczne; ciało nieco wyniszczone; stopy i nogi jak u martwego dziecka, prawie lodowato zimne”.
Latem rodzina zarabiała nawet 2 funty tygodniowo na darowiznach odwiedzających. Była to kwota astronomiczna w porównaniu z 80 pensami, które zarabiał przeciętny robotnik rolny. Niektórzy turyści płacili nawet za kosmyki włosów Ellen, aż „zapasy” zaczęły się wyczerpywać. Plotki głosiły, że dziewczynkę odwiedził nawet książę Walii, choć brak na to dowodów.
Oskarżenia o oszustwo i cud medyczny
Nie wszyscy wierzyli w autentyczność choroby Ellen. Niektórzy odwiedzający próbowali sprawdzić, czy rzeczywiście śpi, kłując ją szpilkami, lecz bez skutku.
Podejrzenia budziły też ograniczenia nakładane przez matkę na personel medyczny. Nie wolno mu było bowiem pozostawać zbyt długo przy Ellen, a Ann sprzeciwiała się przeniesienie córki do szpitala. Niektórzy sąsiedzi twierdzili, że widzieli Ellen siedzącą przy oknie w nocy.
Ann Frewen zmarła w maju 1880 roku na obrzęk serca, na który cierpiała od wielu lat. Podczas śledztwa w sprawie jej śmierci, które odbyło się w lokalnej karczmie, koroner Frederick Charsley musiał rozstrzygnąć kwestię dalszej opieki nad Ellen. Koroner ostatecznie zadecydował, że Thomas nie może się zajmować Ellen z powodu pracy, która zabierała go z domu na cały dzień, dlatego przekazał opiekę jej zamężnym siostrom – Elizabeth Stacey i Grace Blackall.
Pięć miesięcy po śmierci matki Ellen niespodziewanie się obudziła. W listopadzie 1880 roku w pełni odzyskała zdrowie, choć nie pamiętała niczego z minionych 9 lat. Jedynymi długotrwałymi skutkami były niewielkie zahamowanie wzrostu i „słabe oko”. W chwili przebudzenia Ellen miała 21 lat i musiała na nowo poznawać świat, który pozostawiła jako dziecko.
W 1886 roku Ellen poślubiła Marka Blackalla z pobliskiej miejscowości Fawley. Młoda kobieta urodziła 6 dzieci: Ann (ur. 1888), Elizabeth lub Mable (ur. 1889), Gladys (ur. 1890), Sydney (ur. 1896), Gertrude (ur. 1898) oraz jedno dziecko, które zmarło.
O autorze: przez wieki
