Nefretete była olśniewającą pięknością żyjącą ponad 3400 lat temu. Na cześć jej nieskazitelnej urody stworzono popiersie, które nigdy nie zostało dokończone. Kto znalazł po tylu latach owe dzieło sztuki? Co obecnie się z nim dzieje? Gdzie się znajduje? Oto historia egipskiej Nefretete oraz jej popiersia, które zostało odnalezione ponad sto lat temu.
Kim była Nefretete?
O samej kobiecie wiadomo na chwilę obecną mało. Postać intryguje archeologów i historyków od wielu lat. Dowiedziono, że kobieta była żoną Echnatona – faraona Egiptu. Doczekali się sześciu córek. Nefretete miała również pod opieką syna swojego męża z poprzedniego małżeństwa. W Egipcie nazywano ją „nadzwyczajną pięknością Atona”.
Kwestia powstania popiersia jest bardzo kontrowersyjna, ponieważ w Egipcie tworzono je zazwyczaj na wzór zwycięzców, władców lub wrogów. Istnieją teorie, że objęła ona władzę po śmierci męża. Lecz po znalezieniu popiersia można wnioskować, że nigdy tak nie było. Na rzeźbie widnieje napis „Niech żyje Nefretete wielka małżonka królewska”.
Nefretete została pochowana w miejscowości Amarna, podobnie jak jej mąż, który ogłosił za swojego życia kult boga Atona. Po ustaniu tego kultu w Egipcie zaszły wielkie zmiany. Wszystkie posągi o tematyce religijnej często niszczono. Jednak Nefretete nie była bezpośrednio utożsamiana z wiarą w Atona. Uznaje się, że właśnie dlatego jej popiersie odnaleziono w nienaruszonym stanie.
W jakich okolicznościach odnaleziono rzeźbę?
Rzeźbę odnaleziono 6 grudnia 1912 roku. To właśnie wtedy, w niezbyt wyróżniający się dzień, podczas wykopalisk odkryto coś niesamowitego. Niemiecki archeolog Ludwig Borchardt wraz ze stu pięćdziesięcioma uczniami dokopał się do słynnego popiersia Nefretete. Początkowo odnaleziono ruiny domu jednego z rzeźbiarzy Echnatona.
Znaleziono tam części popiersia wyrzeźbionego na wzór właśnie tego faraona. Jednak punktem kulminacyjnym wykopalisk tego dnia było wykopanie popiersia Nefretete. Od 1913 roku rzeźba egipskiej piękności znajduje się w Niemczech, w jednym z muzeów berlińskich.
Dlaczego rzeźba nie znajduje się w Egipcie?
Początkowo o samych wykopaliskach wiedziała garstka osób. A w raportach nie wspomniano ani jednym słowem o znalezieniu Nefretete. Ludwig Borchardt celowo zatrzymywał informacje o takim odkryciu dla siebie. A wszystko po to, aby móc zachować ją na terenie Niemiec. Jednak archeolog miał na to swój sposób.
Ludwig oznajmił o znalezieniu rzeźby przy okazji tak zwanego przekazania znalezionych zabytków. Archeolog pokazał jedynie słabej jakości zdjęcie popiersia Nefretete. Według niego rzeźba nie powinna zostać zatrzymana w Egipcie. Ze zdaniem badacza zgodził się ówczesny szef Służby Starożytności Egipskiej – Gustave Lefebvre.
Niemcy aby zatrzymać w Berlinie popiersie początkowo znacznie je oszpecili kawałkami gliny. Popiersie zostało ostatecznie w stolicy Niemiec. Władze egipskie oraz zarządzający muzeum w Kairze poczuli się oszukani, domagając się oddania rzeźby. Początkowo miało tak się właśnie stać, lecz gdy do władzy dotarł Adolf Hitler, cała transakcja została anulowana.
Historia Nefretete intryguje wielu historyków, archeologów, ale także zwykłą społeczność. Jej urodę w jakimś stopniu oddano na rzeźbie, ale pewnie popiersie nie odzwierciedla w pełni jej prawdziwego piękna. Wielu osobom może wydawać się, że rzeźba została tak naprawdę skradziona przez Niemców. Obecnie popiersiem Nefretete zachwycają się miliony turystów w Berlinie. Rzeźba nigdy do Egiptu nie wróciła.
O autorze: przez wieki
