Jadwiga Jagiellonka. Niedoszła królowa Cypru

Król z córką. Grafika z XIX wieku
Córka Władysława Jagiełły i Anny Cylejskiej
Władysław Jagiełło zyskał wśród poddanych opinię rex ambulans, a więc król podróżujący. Władca ten traktował Wawel jak hotel. Bardzo dużo polował i często objeżdżał swoje włości wzdłuż i wszerz.
W tym zagonieniu Jagiełło znalazł czas na to, by spłodzić z drugą żoną Anną Cylejską córkę, której dano na imię Jadwiga. Króla nie było jednak na Wawelu, gdy 8 kwietnia 1408 roku przyszła ona na świat. Zapewne też nie za bardzo wiadomość o narodzinach córki go ucieszyła, gdyż spodziewał się syna.
Gdy Jadwiga miała rok, wybuchła Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim (1409-1411), a gdy miała dwa lata rozegrała się słynna bitwa pod Grunwaldem (15 lipca 1410). Królewna straciła matkę w wieku 8 lat (1416).

Jadwiga Jagiellonka i Fryderyk Hohenzollern
Najpierw królewnę Jadwigę swatano z księciem słupskim Bogusławem IX. Jednak te próby nie spotkały się z zainteresowaniem strony przeciwnej, dlatego kandydatem na męża dla córki Władysława Jagiełły i Anny Cylejskiej był Fryderyk Hohenzollern. W tym okresie Jagiełło nie miał jeszcze synów, stąd Jadwigę Jagiellonkę otwarcie uznawano za następczynię ojca na polskim tronie. Wraz z nią rządziłby właśnie Fryderyk.
Mało brakowało, a ten układ stałby się faktem. Po śmierci Anny Cylejskiej, Władysław Jagiełło poślubił córkę swojej matki chrzestnej – Elżbietę Granowską. Wywołało to skandal na polskim dworze, a Jagiełło zagroził, że jeśli jego trzecie małżeństwo nie zostanie zaakceptowane przez polskich panów, to on abdykuje i wróci na Litwę, pozostawiając jednocześnie nad Wisłą swoją córkę, która miała poślubić Hohernzollerna.
Gdyby tę zapowiedź spełniono, to zerwano by unię personalną między Koroną a Litwą. W ostatecznym jednak rozrachunku Władysław Jagiełło pozostał na polskim tronie.
Polecamy również: Czy druga żona Władysława Jagiełły była niewierna?

Synowie Jagiełły wchodzą do gry
W 1420 roku zmarła trzecia żona Władysława Jagiełły – Elżbieta Granowska. Król Czech i Węgier – Zygmunt Luksemburski proponował, aby Władysław poślubił wdowę po królu Czech, Wacławie IV Luksemburskim – Zofię Bawarską. Była ona już po czterdziestce i istniały marne szanse, że urodzi Jagielle męskich potomków. Zygmunt Luksemburski obiecywał przy tej okazji, że Zofia Bawarska wniesie w posagu Śląsk. Nie wiadomo natomiast czy było to w ogóle realne i czy prawnuk Kazimierza Wielkiego nie wycofałby się później z tej obietnicy.
Władysław Jagiełło, w przeciwieństwie do polskich panów, nie był zainteresowany tą propozycją. Za namową księcia Witolda Kiejstutowicza poślubił młodziutką krewną jego drugiej żony – Zofię Holszańską. Ślub 17-letniej Zofii z dużo od niej starszym polskim królem odbył się 22 lutego 1422 roku.
Od tego momentu sprawy potoczyły się dość szybko. Już 31 października 1424 roku urodził się pierwszy królewicz. Był nim Władysław zwany później Warneńczykiem. Jego narodziny wywołały wielką radość w Koronie, ale jednocześnie pozbawiły Jadwigę Jagiellonkę złudzeń, że zostanie następczynią ojca na polskim tronie. Jakby tego było mało, zostały zerwane zaręczyny z Fryderykiem Hohenzollernem, co sprawiało, iż przyszłość Jagiellonki na rynku matrymonialnym rysowała się niepewnie.
Jagiełło natomiast skupił teraz całą swoją uwagę na synu, a właściwie synach. Królowa Zofia Holszańska po narodzinach Warneńczyka rodziła bowiem jeszcze dwukrotnie. W 1426 roku powiła Kazimierza, który żył tylko kilka miesięcy. Natomiast 30 listopada 1427 roku urodził się trzeci syn Jagiełły, którego również nazwano Kazimierzem.
Polecamy również: Władysław Warneńczyk był gejem?

Niedoszła królowa Cypru…
Narodziny przyrodnich braci załamały Jadwigę, która wiedziała już, że mimo że jest królewską córką, nie zostanie królową, ani królem, tak jak jej imienniczka – Jadwiga Andegaweńska. Wtedy o rękę królewny zaczął starać się dla swojego syna król Cypru – Janos. Jednakże wysłane przez niego poselstwo dotarło do Krakowa w styczniu 1432 roku. Jadwiga Jagiellonka już wtedy nie żyła. Zmarła bowiem 8 grudnia 1431 roku w wieku zaledwie 23 lat.
O otrucie królewny była oskarżana jej druga macocha – Zofia Holszańska, która miała w niej widzieć rywalkę dla swoich synów do objęcia polskiego tronu. Jednakże otrucie Jadwigi Jagiellonki przez macochę wydaje się mało prawdopodobne. Zmarła bowiem, jak wszystko na to wskazuje, na gruźlicę, którą zaraziła ją trzecia żona ojca – Elżbieta Granowska.
Polecamy również: Bezpotomna śmierć Kazimierza Wielkiego. Fakt czy legenda?
Bibliografia:
- Stefan Maria Kuczyński, Władysław Jagiełło 1350-1434, Warszawa 1971.
- Edward Rudzki, Polskie królowe. Żony Piastów i Jagiellonów, Warszawa 1985.
O autorze: Piotr Wojciechowski
