Francuska aktorka ukrywająca plebejskie pochodzenie przeszła do historii jako pionierka światowej awiacji. Raymonde de Laroche w ciągu dekady kariery pilotażu ustanowiła kilka rekordów wysokości i dystansu. Jej życie zakończyło się tragicznie w 1919 roku podczas lotu próbnego eksperymentalnym samolotem Caudron.
Od córki rzemieślnika do gwiazdy sceny
Élise Raymonde Deroche przyszła na świat w skromnej paryskiej rodzinie. Jej ojciec Charles-François Deroche trudnił się hydrauliką, matka Christine Calydon Gaillard zajmowała się domem. Dziewczynka już w młodym wieku przejawiała niezwykłą aktywność fizyczną i zainteresowanie sportem.
W wieku około dwudziestu lat młoda kobieta wkroczyła na deski teatralne. Przyjęła wówczas sceniczny pseudonim Raymonde de Laroche, który miał nadać jej arystokratycznego charakteru. Jednak kariera aktorska nie przynosiła spektakularnych sukcesów, ale pozwoliła jej na względną niezależność finansową.
Już w okresie młodości Raymonde fascynowała się nowymi technologiami. Najpierw zainteresowały ją motocykle, następnie automobile. Ta pasja do mechaniki i prędkości przygotowała grunt pod przyszłe zainteresowanie lotnictwem. Kobieta należała do nielicznego grona przedstawicielek płci pięknej, które ośmielały się wkraczać w zdominowane przez mężczyzn dziedziny techniki.
Pierwsze spotkanie z niebem
W 1908 roku Wilbur Wright przeprowadził w Paryżu serie spektakularnych pokazów lotniczych. Demonstracje amerykańskiego pioniera przyciągnęły tysiące widzów, wśród których znajdowała się również Raymonde. Młoda aktorka została całkowicie zafascynowana możliwością unoszenia się w powietrzu.
Dzięki teatralnym koneksjom Raymonde poznała kilku lotników, w tym stawającego się pilotem Léona Delagrange’a. Podobno mężczyzna stał się ojcem jej syna André, choć informacje te pozostają niepotwierdzone. Kontakty w środowisku lotniczym ułatwiły jej dostęp do pierwszych samolotów i instruktorów.
W październiku 1909 roku Raymonde zwróciła się do Charlesa Voisina z prośbą o naukę pilotażu. Voisin prowadził wraz z bratem jedną z pierwszych wytwórni lotniczych we Francji. 22 października 1909 roku na lotnisku oddalonym o 145 kilometrów od Paryża Raymonde po raz pierwszy zasiadła za sterami samolotu.
Historyczny lot
Samolot Voisina posiadał tylko jedno miejsce, co zmusiło Raymonde do samodzielnego pilotowania już podczas pierwszych prób. Charles Voisin udzielał instrukcji z ziemi, kierując ją głosem podczas kołowania. Po dwóch próbach poruszania się po płycie lotniska francuska aktorka zdecydowała się na start.
Pierwszy lot Raymonde osiągnął wysokość 10-15 stóp. Magazyn lotniczy „Flight” odnotował, że wcześniej latała tylko raz jako pasażer. Mimo ostrzeżeń instruktora kobieta samowolnie zdecydowała się na wzlot, wykazując się niezwykłą umiejętnością pilotażu. Ten historyczny moment zapoczątkował erę kobiet w lotnictwie.
Osiągnięcie Raymonde zostało szeroko odnotowane przez prasę międzynarodową. Wielu historyków uznaje jej lot za pierwszy w historii przypadek pilotowania samolotu przez kobietę. Wcześniej przedstawicielki płci pięknej latały jedynie jako pasażerki towarzyszące męskim pilotom.
Zdobycie licencji
8 marca 1910 roku Raymonde de Laroche otrzymała oficjalną licencję pilota wydaną przez Aeroklub Francji. Organizacja ta jako pierwsza na świecie wprowadzała system licencjonowania pilotów. W tamtym okresie licencje wymagane były jedynie od pilotów wykonujących loty komercyjne.
Zdobycie uprawnień otworzyło przed Raymonde drogę do uczestnictwa w pokazach lotniczych na całym świecie. Jej pierwszy występ odbył się w Heliopolisie w Egipcie, następnie latała w Sankt Petersburgu, Budapeszcie i Rouen. W rosyjskiej stolicy car Mikołaj II osobiście pogratulował jej osiągnięć.
Lipiec 1910 roku przyniósł pierwszy poważny wypadek w karierze pilotki. Podczas pokazu w Reims jej samolot rozbił się, powodując ciężkie obrażenia. Lekarze obawiali się o jej życie, ale po dwóch latach Raymonde powróciła do latania. Ten wypadek nie złamał jej determinacji do kontynuowania kariery lotniczej.
Rekordy i tragiczny koniec
W listopadzie 1913 roku Raymonde zdobyła Coupe Femina przyznawaną przez Aeroklub Francji. Nagroda została jej przyznana za lot trwający ponad 4 godziny bez lądowania. Osiągnięcie to potwierdziło jej pozycję jako jednej z najlepszych pilotek swojego czasu.
18 lipca 1919 roku Raymonde odwiedziła lotnisko w Le Crotoy. Tamtejszy pilot zaproponował jej przejażdżkę eksperymentalnym samolotem Caudron. Podczas podchodzenia do lądowania maszyna uderzyła w ziemię. Niestety, kobieta zginęła na miejscu, pilot zmarł w drodze do szpitala.
O autorze: przez wieki
