Clara Ward i Rigo Janczy. Historia związku milionerki, która skończyła w nędzy

Córka amerykańskiego milionera
Clara Ward przyszła na świat w 1873 roku w Detroit jako córka Ebera Brocka Warda, jednego z najbogatszych ludzi ówczesnego świata. Mężczyzna zbił fortunę na hutnictwie, budowie statków i kolejnictwie, stając się jednym z nielicznych amerykańskich milionerów. W przeliczeniu na dzisiejszą wartość jego majątek sięgał pół miliarda dolarów.
Gdy Clara miała zaledwie dwa lata, ojciec zmarł, pozostawiając rodzinie olbrzymi spadek. Jej matka, Catherine Lyon, szybko ponownie wyszła za mąż, ale to Clara, jako najmłodsza córka, budziła największe zainteresowanie towarzystwa.
Od dzieciństwa zdradzała buntowniczy charakter. Matka wysyłała ją do najlepszych klasztornych szkół dla panien z dobrych domów, jednak Clara albo sama z nich uciekała, albo była z nich usuwana za niesubordynację. Nie pasowała do wzorca skromnej i ułożonej młodej damy, którą oczekiwano, że stanie się po zamążpójściu.
Małżeństwo skazane na porażkę
W 1889 roku w Paryżu Clara poznała belgijskiego arystokratę Marie Josepha Anatole’a Élie de Riquet de Caraman, księcia de Chimay. Był on przedstawicielem jednej z najstarszych europejskich rodzin szlacheckich, ale jego ród od dawna zmagał się z problemami finansowymi. Właśnie dlatego książę zainteresował się bogatą amerykańską dziedziczką.
Ich ślub odbył się w 1890 roku z wielką pompą. Wkrótce Clara urodziła mężowi dwójkę dzieci. Jednak życie na arystokratycznym dworze nie było tym, czego pragnęła. Szybko znudziła się dworską etykietą, polowaniami i balami.
W dodatku jej osobowość – impulsywna, energiczna, głodna wrażeń – zupełnie nie pasowała do dystyngowanego otoczenia. Mówiła głośno, śmiała się otwarcie, prowokowała zachowaniem.
Fatalne zauroczenie
Przełom nastąpił w 1896 roku. Podczas jednego z wieczorów w paryskim lokalu dla elit, gdzie bawili się książęta de Chimay, Clara zwróciła uwagę na występującego w orkiestrze cygańskiego skrzypka – Riga Janczy. Był Węgrem, analfabetą, a w dodatku daleki od ideału piękna. Jego niska postura, twarz pokryta bliznami po ospie i nieokrzesane maniery zupełnie nie pasowały do jej świata.
A jednak Clara zakochała się w nim do szaleństwa. Już tej samej nocy wylądowali razem w łóżku, a wkrótce potem księżna porzuciła męża i dzieci, by uciec z kochankiem.
Czytaj również: Od kelnerki do baronowej. Niezwykła historia Blanki Delacroix
Skandal obyczajowy epoki
Skandal wybuchł natychmiast. Prasa na całym świecie rozpisywała się o niewiernej księżnej, która dla podrzędnego grajka porzuciła dom i dzieci. Arystokraci byli oburzeni – nikt wcześniej nie widział tak jawnego pogwałcenia konwenansów.
W styczniu 1897 roku książę Chimay uzyskał rozwód. Clara straciła prawa do opieki nad dziećmi i została zmuszona do płacenia alimentów.
Gdy podróżowała po Europie z ukochanym, napotykała na pogardę i ostracyzm. Nie chciano ich wpuszczać do hoteli, więc kupiła własny dom w Paryżu. Występowała w Moulin Rouge jako modelka i artystka sceniczna, podczas gdy Rigo grał na skrzypcach. Ich historia była tak głośna, że na Węgrzech powstało czekoladowe ciasto nazwane na cześć skrzypka – „Rigo Jancsi”.
Czytaj również: Elżbieta Habsburżanka. Nieszczęśliwa żona Zygmunta II Augusta
Burzliwe życie i upadek
Małżeństwo Clary i Riga nie należało do udanych. Po kilku latach zaczęły się kłótnie, awantury i rękoczyny. Rigo miał problem z alkoholem, a jego uczucia do Clary stopniowo gasły. Kiedy Clara przestała być dla niego źródłem finansowego wsparcia, ich związek się rozpadł.
W 1901 roku matka i brat Clary doprowadzili do uznania jej za osobę niezdolną do zarządzania własnym majątkiem. Straciła dostęp do większości pieniędzy i mogła jedynie liczyć na regularną pensję. Nie potrafiła jednak ułożyć sobie życia – kolejne jej związki były coraz mniej udane, a jej sytuacja finansowa pogarszała się z roku na rok.
Clara Ward zmarła w 1916 roku w wieku 43 lat. Jej życie, które zaczęło się w luksusie, skończyło się w nędzy.
Czytaj również: Najokrutniejsza władczyni średniowiecza. Dopuściła się makabrycznych zbrodni
Wybór literatury:
- Bem K., Amerykańskie milionerki, Poznań 2021.
O autorze: Mariusz Samp
