Agnieszka z Meran – bigamiczna żona Filipa II Augusta
Agnieszka z Meran była córką hrabiego Bertolda IV, a jej siostrą była św. Jadwiga Śląska, żona piastowskiego księcia Henryka Brodatego. Choć święta Jadwiga zasłynęła z pobożności i licznych dzieł charytatywnych, życie jej siostry przybrało zupełnie inny obrót. Agnieszka została bowiem żoną Filipa II Augusta, potężnego króla Francji.
Filip II August, mimo swojego małżeństwa z duńską księżniczką Ingeborgą, w 1196 roku poślubił Agnieszkę. Kościół stanowczo sprzeciwił się temu związkowi, uznając go za bigamiczny. Ale król nic sobie z tego nie robił. Przynajmniej początkowo!
Niektórzy twierdzili, że to Agnieszka sprawiła, iż Filip pobladł podczas ceremonii ślubnej z Ingeborgą i nie mógł wykrztusić z siebie ani słowa!
Ślub z Ingeborgą
Filip II August zawarł małżeństwo z Ingeborgą 14 sierpnia 1193 roku. Córka króla Danii Waldemara I Wielkiego była nie tylko młoda i urodziwa, ale również strategicznie ważna. Poprzez jej pokrewieństwo z Kanutem Wielkim, Filip II mógł dzięki temu rościć sobie prawa do tronu Anglii, co wpisywało się w jego konflikt z dynastią Plantagenetów.
Jednak już podczas ceremonii ślubnej wydarzyło się coś dziwnego – król nagle zbladł, zaczął się trząść i od tamtej pory odmawiał skonsumowania małżeństwa. Filip żądał unieważnienia związku, argumentując, że nie doszło do zbliżenia.
Ingeborga, zdeterminowana, by zachować tytuł królowej Francji, utrzymywała, że stosunek jednak miał miejsce. Kościół stanął po jej stronie, nie zgadzając się na unieważnienie małżeństwa.
Czytaj również: Tragiczna śmierć Bony Sforzy. Jak wyglądał zmierzch potężnej królowej?
Zemsta Filipa II Augusta
Upór Ingeborgi doprowadził do tego, że Filip II August więził ją przez dwie dekady w klasztorach i odosobnionych pałacykach myśliwskich. Była pozbawiona kontaktu z księżmi i lekarzami, a nawet zmuszona do sprzedaży swoich sukien, by zapewnić sobie podstawowe utrzymanie!
W tym samym natomiast czasie król układał sobie życie po nowemu u boku Agnieszki z Meran. Nowa „żona” urodziła mu dwoje dzieci – Marię i Filipa Rozczochranego. Na świecie pojawił także Tristan, który zmarł kilka dni po urodzeniu.
Filip był zauroczony Agnieszką, obdarzając ją pełnym wsparciem. Na dworze w Paryżu uchodziła za piękną, łagodną i dobroduszną kobietę, która szybko zdobyła sympatię otoczenia. Władca darzył ją głębokim uczuciem, co stawiało ją w centrum polityki dworskiej i międzynarodowej.
Bigamia Filipa II Augusta była powodem jednego z największych kryzysów politycznych w jego panowaniu. Papież Innocenty III, nieugięty w swojej obronie zasad kościelnych, nałożył na Francję interdykt w 1199 roku. Oznaczało to zawieszenie odprawiania sakramentów na terenie całego kraju, co wywołało olbrzymie niezadowolenie wśród duchowieństwa i ludu.
Ostatecznie, pod presją, Filip obiecał powrót do Ingeborgi, a interdykt został zdjęty w 1200 roku. Jednak król nie dotrzymał słowa, Agnieszka bowiem nadal była obecna na dworze, a Ingeborga została zepchnięta na dalszy plan.
Czytaj również: Córki Bolesława Chrobrego, czyli Piastówny w cieniu mężczyzn
Śmierć Agnieszki i powrót Ingeborgi
W 1201 roku Agnieszka z Meran nieoczekiwanie zmarła, najprawdopodobniej wskutek komplikacji poporodowych. Jej śmierć otworzyło drogę do uwolnienia Ingeborgi. Choć wróciła na dwór, nigdy nie odzyskała miejsca w sercu Filipa, ani w jego sypialni.
Czytaj również: Najokrutniejsza władczyni średniowiecza. Dopuściła się makabrycznych zbrodni
Dzieci Agnieszki zostały uznane za legalne, a król hojnie je obdarował. Syn Filipa odegrał ważną rolę w polityce francuskiej, a córka Maria została wydana za króla Węgrów.
Bibliografia
- Bradbury Jim, Kapetyngowie. Królowie Francji 987-1328, przekł. A. Marciniak, Kraków 2017.
O autorze: Piotr Wojciechowski
Jest absolwentem kierunku dziennikarskiego oraz filologii polskiej w Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Pasjonuje się historią polskiej monarchii, szczególnie genealogią władców i ich związkami z dynastiami europejskimi. Jest autorem profilu na Facebooku: „Historia polskiej i europejskiej monarchii to moje życie – blog”. W wolnych chwilach z zamiłowaniem czyta biografie polskich królów i książąt, pogłębiając swoją wiedzę na temat ich życia i panowania.
